Theo số liệu thống kê của ngành chăn nuôi tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ theo hướng tích cực. Tuy nhiên, đi cùng sự phát triển nổi bật đó là nguy cơ ô nhiễm môi trường từ nước thải chăn nuôi. Để xử lý nước thải chăn nuôi hiệu quả và đạt tiêu chuẩn xả thời mời bạn đọc hãy cùng GMC Vina tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây nhé!
Nước thải chăn nuôi xuất hiện từ đâu?
Nguồn gốc của nước thải chăn nuôi hầu hết được hình thành từ quá trình chăn nuôi gia súc, gia cầm của các hộ gia đình, trang trại quy mô lớn... Theo đánh giá và số liệu thống kê của nước ta cho thấy nguồn nước thải chủ yếu từ mô hình nuôi lợn (heo) chiếm đa số. Ước tính, mỗi năm các hộ gia đình, trang trại nuôi lợn xả thải ra tới > 8 triệu tấn nước thải.
Bên cạnh đó cũng vẫn có nhiều nguồn nước thải được xả thải ra môi trường từ các loài động vật khác như trâu, bò, gà, tôm cá...
Tìm hiểu nguồn gốc của nước thải chăn nuôi
Tính chất đặc trưng của nước thải chăn nuôi
Với mỗi loại động vật sẽ tạo ra những nguồn nước thải khác nhau và có tính chất khác biệt. Nhưng nhìn chung, nước thải từ các ngành chăn nuôi tại Việt Nam sẽ có những thành phần chung, cụ thể hơn:
- Các nhóm chất hữu cơ: protein, acid amin, cellulose, các loại chất béo, nhóm chất hydrocacbon và chất dẫn xuất của chúng có trong thành phần của nước thải động vật. Ước tính, lượng chất hữu cơ chiếm khoảng 70 – 80% thành phần của nước thải.
- Chất vô cơ trong nước thải như muối vô cơ, amoni, ure, clorua, SO4,... chiếm khoảng 20 – 30% tổng thành phần.
Bên cạnh hai thành phần đã được nhắc ở phía trên thì bên trong nước thải ngành chăn nuôi cũng có chứa thêm những loại chất rắn khác, tạp chất từ quá trình sinh chuồng trại, thau rửa dụng cụ chăn nuôi đã thải ra với hàm lượng khá thấp.
Tiêu chuẩn cần đáp ứng trong mô hình xử lý nước thải chăn nuôi
Với bất cứ loại nước thải nào khi được đưa ra ngoài môi trường mà chưa được xử lý sẽ phần nào tác động đến môi trường và đời sống của con người. Nhằm đảm bảo sự an toàn Bộ Tài nguyên và Môi trường đã đưa ra những quy chuẩn, tiêu chuẩn với nước thải chăn nuôi, yêu cầu các hộ gia đình, trang trại chăn nuôi cần có trách nhiệm thực hiện đúng với những quy định đã được ban hành theo văn bản.
Mọi người có thể tham khảo bản tiêu chuẩn ở dưới đây:
| Thông số | Đơn vị | Giá trị A | Giá trị B |
| pH | - | 6 - 9 | 5,5 - 9 |
| BOD5 | mg/l | 40 | 100 |
| COD | mg/l | 100 | 300 |
| Tổng chất rắn lơ lửng | mg/l | 50 | 150 |
| Tổng nito (theo N) | mg/l | 50 | 150 |
| Tổng Coliform | MPN hoặc CFU/100 ml | 3000 | 5000 |
Tiêu chuẩn cần thiết trong xử lý nước thải chăn nuôi
Cách xử lý nước thải chăn nuôi đạt chuẩn
Có thể thấy rằng, ngành chăn nuôi đã đi cùng sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam trong nhiều năm liền và duy trì đến thời điểm hiện tại. Nhằm đảm bảo theo đúng tiêu chuẩn đã được ban hành thực tế sẽ có rất nhiều cách xử lý khác nhau, với môi phương pháp đều sẽ có ưu điểm và nhược điểm riêng, mang đến những lợi ích vô cùng tuyệt vời.
Bạn có thể tham khảo một số cách xử lý nước thải chăn nuôi đạt chuẩn được GMC Vina gợi ý dưới đây.
Xử lý nước thải chăn nuôi bằng hệ thống biogas yếm khí
Dùng hầm biogas thực chất là quá trình yếm khí. Ưu điểm của phương pháp này là hạn chế việc nguồn nước thải chăn nuôi bị xả thải bừa bãi ra ngoài môi trường. Sử dụng nguồn nước để chuyển hóa các loại khí độc hại có trong nước thải như CH4, CO2, H2S.... tận dụng làm nhiên liệu đốt hoặc sử dụng làm điện năng để thắp sáng phục vụ cho cuộc sống.
Xử lý nước thải chăn nuôi bằng hệ thống biogas yếm khí
Ngoài ra, phần bùn cặn trong hầm biogas có thể tận dụng làm phân bón hữu cơ trong nông nghiệp. Đối với loại phân bón này có thể cải thiện chất dinh dưỡng của đất, thúc đẩy năng suất cây trồng.
Với cách xử lý nước thải chăn nuôi bằng hầm biogas các chuyên gia đánh giá chưa thể giải quyết được vấn đề ô nhiễm mà chỉ xử lý mức trung bình, giảm mùi hơn.
Dùng thực vật để xử lý nước thải chăn nuôi
Với mô hình xử lý nước thải bằng thảm thực vật đang được đánh giá cao bởi chi phí được tối ưu và thân thiện với môi trường.
Công nghệ được sử dụng cũng khá đơn giản và đều là những nguyên liệu có sẵn trong tự nhiên. Nước thải được xử lý thô bằng song chắn rác, loại bỏ những chất rắn có kích thước lớn hơn trong nước thải. Tiếp theo đó được dẫn sang bể lắng để xử lý và sử dụng thực vật thủy sinh giúp phân hủy chất hữu cơ, chất hữu cơ trong nước. Tạo thành chất dinh dưỡng cung cấp cho thực vật sinh trưởng phát triển tốt.
Các loại cây thực vật sống nhờ nước được ứng dụng nhiều nhất cho phương pháp này là: bèo tây, dừa nước, thủy trúc, mè vừng...Có thể nói, đây là một trong những loại thực vật phát triển nhanh trong môi trường ô nhiễm, số lượng sinh sôi chóng mặt trong thời gian ngắn.
Áp dụng phương pháp sinh học để xử lý nước thải chăn nuôi
Bên cạnh phương pháp biogas thì ngành chăn nuôi gia súc, gia cầm lại ưu tiên chọn lựa phương pháp sinh học trong xử lý nước thải. Tự tin khẳng định đây là phương pháp có tính ứng dụng cao, dễ dàng thực hiện với chi phí đầu tư ban đầu không quá lớn.
Cùng với đó là sự kết hợp thêm hầm biogas và bể phân hủy thiếu khí có ngăn lắng cặn. Bơm sinh học để bắt đầu quá trình tuần hoàn. Và quá trình lọc sẽ có khoảng 20 – 30% nước thải được về bể lắng, phần còn lại sẽ chảy qua thủy sinh. Nguồn nước sẽ được lưu khoảng 10 ngày mới có thể xả ra hệ thống thoát nước công cộng.
Ưu tiên dùng bùn hoạt tính hiếu khí – thiếu khí xử lý nước thải
Mọi người cũng có thể tham khảo mô hình xử lý nước thải chăn nuôi bằng cách kết hợp xen kẽ bố trí thêm ngăn bể thiếu khí với hiếu khí. Việc kết hợp như vậy có thể loại bỏ cùng lúc các chất hữu cơ và xả khí nitơ có trong nước thải.
Quá trình nitrat được tiến hành tại bể hiếu khí, quá trình khử sẽ được thực hiện ở ngăn thiếu khí. Nhằm tăng sự hiệu quả hơn mọi người có thể chia dòng các ngăn để tận dụng được hết nguồn cacbon trong nước thải chăn nuôi sau quá trình khử nitrat. Vì vậy mà hiệu quả trong xử lý nước thải chăn nuôi đạt hiệu quả cao hơn rất nhiều.
Áp dụng phương pháp mương oxy hóa trong xử lý nước thải chăn nuôi
Dùng các thiết bị sục khí cũng được khá nhiều người áp dụng, đánh giá hiệu quả cao và mang đến nhiều lợi ích lớn trong quá trình vận hành. Vừa tiêu tốn ít năng lượng và nguyên lý hoạt động vô cùng đơn giản. Không những vậy, cả quá trình xử lý tạo ra rất ít bùn nhưng vẫn có khả năng xử lý đồng thời cả hai chất hữu cơ và khí độc có trong nước thải chăn nuôi.
Sau quá trình xử lý nước thải chăn nuôi bằng các phương pháp trên thì về cơ bản nguồn nước đều đạt ở trạng thái tiêu chuẩn A trong quy định QCVN 40:2016/BTNMT. Nhưng nhằm tăng sự ổn định cũng như tái sử dụng được nguồn nước thải sau xử lý, GMC Vina vẫn khuyến khích mọi người kết hợp áp dụng hồ sinh học trong hệ thống xử lý nước thải chăn nuôi.
Nếu bạn còn bất cứ thắc mắc và câu hỏi liên quan nào đến xử lý nước thải chăn nuôi nói riêng và xử lý nước thải nói chung hãy liên hệ với GMC Vina qua số hotline 0866.373.222 để được hỗ trợ bạn nhé!
